Đầu thập niên 60 của thế kỹ trước, tôi học Tiểu học ở Trường Tiểu học Nghĩa Hà, thuộc Huyện Tư Nghĩa, Tỉnh Quảng ngãi.Trường nằm phía đông cách Thành phố Quảng ngãi chừng mười cây số. Xã Nghĩa Hà hồi đó rộng lắm nay được chia thành bốn xã:Nghĩa Hà, Nghĩa Phú, Nghĩa An, Nghĩa Mỹ.
Trường tôi học đẹp lắm,khuôn viên rộng được bao bọc bởi hàng rào dây thép gai, bên trong là hàng keo dày kín xanh mượt, tiếp đến là hàng dừa thẳng tắp vây quanh. Sân trường phủ bóng mát của những hàng cây nhãn lồng đến mùa trĩu đầy quả mọng. Giữa sân trường là một dãy năm lớp học mái ngói đỏ tươi.Phía sau trường là một sân rộng, dùng làm sân chơi,tập thể dục thể thao. Đặc biệt trước trường có dòng sông êm đềm lững lờ chảy ngang soi bóng dừa xanh che nắng lối đi.
Hồi ấy học cùng lớp với tôi có anh Lê Quốc Ân, anh em chơi rất thân với nhau và cùng mê môn bóng bàn. Chúng tôi thường về nhà anh Ân căng dây trên tấm phản làm lưới đánh bóng say sưa. Vợt để đánh không phải làm bằng mút, chúng tôi xin mấy miếng gỗ thừa cưa ra làm vợt để đánh, tiếng kêu lốc cốc thật thú vị đến giờ chúng tôi vẫn không quên. Ở trường lúc bấy giờ chỉ có duy nhất một bàn bóng bàn rất tốt và đúng chuẩn, muốn đánh chúng tôi phải đi thật sớm để giữ chỗ bằng cách xếp thứ tự, và chờ đến phiên mình được vào đánh. Các bạn biết không, tưởng đâu chỉ có mình ghiền đánh bóng bàn, ai ngờ mấy thằng bạn cũng ghiền lắm nên có lúc chúng đi sớm lắm mình phải chờ dài cổ mới đến phiên. Nhờ luyện tập nên có lần nhà trương đã cử tôi với Ân đi thi đấu môn bóng bàn với các trường bạn và đã đạt giải mang thành tích về cho nhà trường.
Trường tôi học rất đông học sinh, đội ngũ Thầy ,cô giáo dạy rất giỏi, hết mực thương yêu, chăm sóc học sinh. Các thầy cô sang lắm, hầu hết đều có xe gắn máy nhất là xe mobylet, riêng thầy hiệu trưởng đã có xe vespa! Đời sống thầy cô sung túc lắm, nghe đâu ăn tiêu xong mỗi tháng còn sắm được một lượng vàng ròng.Chúng tôi coi thầy cô là thần tượng và mơ ước sau nầy sẽ trở thành thầy cô giáo.
Lúc học Tiểu học tôi thấy bạn nào cũng phấn chấn, hăng say, chăm chỉ, thi đua học tập và đều có một ước mơ là làm sao thi cho đậu vào trường Trần Quốc Tuấn. Không mơ ước sao được, vì toàn tỉnh chỉ có duy nhất trường Trần Quốc Tuấn là trường công lập. Vào học được trường Trần Quốc Tuấn là niềm tự hào và có điều kiện thẳng tiến đến tương lai .
Và rồi vào năm 1961, tôi thi đậu vào trường Trần Quốc Tuấn. Tôi không nhớ hết niềm vui sướng của tôi cùng gia đình vào cái ngày tháng ấy. Tôi được xếp vào lớp thất 7. Đây là một lớp đặc biệt vì có “hoa khôi” Nga Phước học cùng một lớp, một bông hoa rất đẹp, nhưng sớm lên xe hoa kết duyên cùng thầy Thọ dạy toán trong trường, làm anh em chúng tôi nuối tiếc vô cùng.
Những năm tháng học ở trường Trần QuốcTuấn là những năm tháng đầy ắp những kỷ niệm. Trong năm đầu chưa thuê nhà trọ học, tôi phải đạp xe đạp đi về trên 20 cây số mỗi ngày. Đường sá lúc đó xấu lắm vì được làm từ thời Pháp thuộc, những viên đá cuội nằm ngổn ngang, thỉnh thoảng lại gặp ổ gà, ổ vịt ngồi trên xe đạp mà như cỡi ngựa. Khổ nhất là đang đi xe bị trật sên phải xuống gá lại làm tay lấm lem dầu nhớt. Rồi lại thêm cảnh xe cũ nên thỉnh thoảng xe tuột con cóc phải xuống dộng xe mấy cái cho con cóc bung ra để đi tiếp. Đây là sự bực bội nhất và là cái khổ của những anh học sinh trường làng ra tỉnh học phải đi bằng xe đạp cũ.
Lần đầu tiên bước chân vào trường Trần Quốc Tuấn tôi vô cùng bỡ ngỡ, đúng là ngôi trường to đẹp với hai dãy trường ngói nằm hai bên, có nhà riêng của thầy Hiệu trưởng và khu thí nghiệm nằm ở phía nam. Sân trường được trồng các hàng cây long não mới lớn, lá xanh mơn mởn, thơm phức mùi dầu, thỉnh thoảng tôi lén hái mấy lá vò nát đưa vào mũi ngửi rất thơm. Sau mấy chục năm về lại trường làm giám sát tuyển sinh đại học, đi trên dãy hành lang tầng 3 tôi lại đưa tay hái mấy lá long não già vò nát đưa vào mũi ngưởi, lần nầy mùi hương ngạt ngào hơn, bỗng trong tôi dâng lên cảm xúc miên man khó tả. Tôi nhớ rất rõ bắt đầu vào học đệ nhất cấp: thất,lục ngũ,tứ học sinh phải mặc đồng phục quần sọoc xanh, áo sơ mi trắng cụt tay, bảng tên thêu màu xanh nước biển, giày dép phải có quai hậu,học sinh thực hiện không đúng thầy Lụt, thầy Tiên làm giám thị không cho vào lớp mà còn ghi tên vào sổ theo dõi, kỷ luật nghiêm lắm. Học ở lớp dưới nhìn đàn anh học ở lớp trên đệ nhị cấp, bảng tên thêu màu đỏ chói, quần tây dài, áo sơ mi trắng dài tay trông “oách” vô cùng, tôi mong sao cho đến ngày được đeo bảng tên màu đỏ thắm ấy. Rồi tôi cũng được lên đệ nhị cấp, được xếp vào lớp B3.
Trong những năm tháng học trường Trần Quốc Tuấn tôi rất tự hào được các thầy cô giáo tận tình dạy dỗ giúp đỡ tôi về mọi mặt,anh em bạn bè quý mến nhau. Qua các thế hệ nhiều anh chị thành đạt từ mái trường nầy và luôn nêu cao phẩm chất đạo đức làm người, xứng đáng là những cựu hoc sinh Trần quốc Tuấn.
Hôm nay về lại trường Trần Quốc Tuấn, trường xây dựng to đẹp, khang trang hơn.Tôi tự hỏi các em hoc sinh bây giờ có hăng say,thi đua học tập như lớp học trò của chúng tôi ngày ấy hay không. Mong sao các em học giỏi hơn,chăm ngoan hơn, thành đạt nhiều hơn để xứng đáng là học sinh mang tên Trần Quốc Tuấn.
Đặng Xu